Erken Başvuruda İnme Önlenebilir!

Çorlu Vatan Hastanesi Nöroloji Uzmanı Uzm.Dr. Suna Sarı, İnme, (felç) beyin hücrelerine giden kan akımının herhangi bir nedenle etkilenmesi sonucu vücutta güçsüzlük, duyu veya denge kaybı gelişmesi olarak adlandırılıyor. Bu hastalık nedeniyle Türkiye’de her yıl 100 bin kişi hastanelere başvuruyor. Bu durum sadece Türkiye’ye mahsus değil. Dünyada da durum böyle... Uzmanlar iki tip inmeden söz ediyor. Beyin dokusuna giden kan akımının, pıhtılaşmaya bağlı olarak tıkanıp, durmasına beyin enfarktüsü- beyin krizi deniyor. Bu, tüm inmelerin yüzde 80’ini oluşturuyor. Beyin damarlarının yırtılmasına ise "beyin kanamasına bağlı inme" deniyor. Bu ise, tüm inmelerin yüzde 20’sini oluşturuyor.

Neden ve Nasıl Oluyor?
Bütün inmelerin yüzde 80’ini oluşturan damar tıkanmalarında, beyin damarları bir pıhtı ile tıkanıyor. Bu pıhtı ya damarın kendisinin oluşturduğu bir pıhtı ya da kalpte oluşup oradan kopan ve beyin damarını tıkayan bir pıhtı. Burada risk faktörlerine dikkat etmek gerekiyor. Damarlara bağlı risk faktörleri sigara, hipertansiyon, kan yağlarının yüksekliği, şeker hastalığı, genetik yatkınlık, gut ve şişmanlık olarak tanımlanıyor. Bunun yanında kalp ritim bozuklukları, kalp kapağı hastalıkları, kalp kası hastalıkları da inmeye neden olan faktörler arasında.
Belirtileri:

• Geçici veya kalıcı olarak vücudun bir yarısında meydana gelen uyuşma, karıncalanma, kuvvet azalması veya kuvvet kaybı
• Bir veya iki gözde oluşan bulanık görme veya görme kaybı
• Konuşma ve anlamada duraklamalar
• Bilinçte veya denge halinde ani bozulma
• Şiddetli sersemlik ve düşme halleri.

ilk 3 saatin önemine değinerek, ilk 3 saat içinde müdahale edilebilen ve beyin dokusuna tekrar kan gitmesi sağlanabilen hastalarda, felcin tamamen ya da çok az hasarla düzelebildiğini vurguladı.

Bunlara Dikkat!          
Ancak bu yöntemin kanama riski sebebiyle her hastaya uygulanamayacağı vurgulanıyor. Özellikle yakın bir dönemde ameliyat geçirenlerde, çok yüksek tansiyonu olanlarda ve enfarktüs geçirenlerde bu yöntem uygulanmıyor.

İnme tedavisinde öncelikle kan basıncı, kalp ritim bozuklukları, kan şekeri, ve diğer metabolik problemlerin giderilerek mevcut beyin krizi tablosunun kötüleşmesine engel olmak gerekiyor. Buna göre öncelikle hastaların inme nedenleri tespit edilmeli, riskleri belirlenmeli ve gereken önlemler hızla alınmalı.

Hastaların beslenmeleri, oturma pozisyonunda dik konumda iken sağlanmalı, yatak içinde belli aralıklar ile pozisyon verilmeli, vücut temizliğine dikkat edilmeli. Güçsüzlük ve dengesizlik yakınması olan hastalarda, fizyoterapiye erken dönemde başlanmalı ve ev programları şeklinde devam edilmeli. Konuşma terapisi, psikolojik destek, diyet programları, sosyal hizmet uzmanlarının önerileri de, tedavi kapsamı içinde olmalı.

Nasıl Önlenebilir?
-Sigara içilmemeli. Gerekirse profesyonel yardım alınmalı,
-Kolesterolü yüksek yiyeceklerden kaçınmalı, haftada en az 2 kez 45 dakika tempolu olarak yürüyüş yapılmalı,
-Doktor gözetiminde fazla kilolardan kurtulmalı,
-Alkol haftada 30 gramla sınırlandırılmalı,
-Periyodik sağlık kontrolünden geçerek kan basıncı kontrol edilmeli, ilaçlar düzenli kullanılmalı,
-Kan şekeri kontrol altına alınmalı, ailede şeker hastalığı var ise şeker taraması yapılmalı,
-Stresinizi, yönetebilme yeteneğini gözden geçirmeli,
-İlaçlar düzenli kullanılmalı, belli aralıklarla doktor ziyareti yapılmalı.